Praktische Breikunst

 boekje1
 boekje4  boekje2  boekje3
Klik op afbeelding voor vergroting – Click to enlarge images

Al jaren verzamel ik oude breiwerken, breiboeken en breiansichtkaarten. Regelmatig koop ik de breiboekjes op boekenmarkten en op internet. Soms krijg ik spontaan van iemand een persoonlijke schat die ‘niet verloren mag gaan voor toekomstige generaties’. Ook antieke breispullen zijn een stukje van onze gemeenschappelijke cultuur, dus zorg ik er goed voor. Spullen uit het verleden scheppen een beeld van hoe het was en hoe de wereld van nu zich heeft ontwikkeld. Behandel ze met respect…

For some years now I collect old knitwear, knitting books and knitting postcards. Often I buy the knitting books on book markets and on internet. Sometimes I spontaneously get a personal treasure that ‘may not be lost for future generations’. Also knitting stuff is a piece of our mutual culture, so I take good care if it. Thinkgs from the past create an image of how it was and how our present world has developed. Handle with care…  

Elwina (E.M. Stoll) publiceerde in 1847 het boekje Elwina – Volledige Toepassing der Breikunst voor alle Standen. Ten dienste van min- en meergevorderden. Ja, ook toen had je beginnelingen hoor, hoewel de meeste meisjes al rond hun vierde jaar leerden breien. Het in Amsterdam door S. de Grebber Simonsz gedrukte boekje bevat allereerst een handleiding voor het breien van kousen. Best belangrijk in die tijd, want toen kocht je geen tien paar voor vijf euro op de markt. Zo start de tekst: ‘Er zijn, wel is waar, weinig vrouwen, die niet in staat zullen zijn, eene kous te breijen;…’. Dat waren nog eens tijden! 😉

Elwina (E.M. Stoll) published in 1847 the booklet Elwina – Volledige Toepassing der Breikunst voor alle Standen.  Ten dienste van min- en meergevorderden (old Dutch, translates as: All about Knitting for all Classes. For Btginners and Advanced Knitters).  Yes, then you also had beginners, although most girls learned how to knit aged four. The booklet was printed in Amsterdam by S. de Grebber Simonsz. It started with explanation on how to knit stockings. Very important in those days, as at that time socks were not sold on market ‘ten pairs for five euros’. The text starts: ‘Er zijn, wel is waar, weinig vrouwen, die niet in staat zullen zijn, eene kous te breijen;…’ (translates: There are not many women that are not able to knit a stocking’. Those were the days! 😉

Naast een patroontje van een geldbeursje bevat het boekje voornamelijk veel patroontjes voor kantjes en randjes. Dat kwam vast goed van pas bij het samenstellen van de uitzet. Op de achterkant van het boekje wordt reclame gemaakt voor enkele andere handwerkboekjes, waaronder het ‘Toiletboekje voor Dames, ten gebruike bij de werktafel en het borduurraam, netjes gebonden’.

Besides a pattern of a money purse the book contains many patterns for knitting borders and edges. That will probably be appreciated as the trousseau needed to be made. At the back of the booklet there is some promotion for other crafts books, also for the  ‘Toiletboekje voor Dames, ten gebruike bij de werktafel en het borduurraam, netjes gebonden’ (Toilet is the Dutch word for toilettes as well as for making things tidy and neat. It translates: booklet for ladies, to be used at the working table and embroidery stand, added was the text that the book was well made.

willempje

Mijn boekje, helaas zonder kaft, maar verder compleet en in redelijk goede staat, was het eigendom van Willempje Kluifhoofd. Ik vond een paar Willempjes Kluifhoofd op internet, één werd maar één jaar oud, één was al in de achttiende eeuw geboren en één werd beschreven als ‘broer’, dus gezien de tijd waarin hij leefde waarschijnlijk geen breister. Maar toen dook er een Willempje Kluifhoofd op, die het mogelijk wel kan zijn. Ze werd maar 26 jaar oud, was vrouw en was geboren in een tijd dat ze in principe de leeftijd gehad zou kunnen hebben zo’n breiboekje in haar bezit te hebben gehad. Als ze net zo mooi kon breien als haar naam schrijven, was ze vast een groot breitalent.

My booklet, unfortunately without the cover, but it is complete and looks quite well. It was in the possession of Willempje Kluifhoofd. I found a few Willempje Kluifhoofd’s on internet, one of them died one year old, one was born in the 18th century and one was described as ‘brother’ (in those days most men didn’t knit). But then I found a Willempje Kluifhoofd, that might have been the owner of the book. She died aged 26, was woman and was born in a period that she might have owned a knitting book like this. When her knitting was a beautiful as her hand writing, she must have been a very talented knitter. 

Nieuwe Rotterdamsche courant : staats-, handels-, nieuws- en adv

Leave a Reply